Những nữ du kích năm xưa gắn liền với áo nâu, quần lụa đen giản dị nhưng làm nên những điều phi thường. Trải qua những giai đoạn khó khăn nhất của đất nước nhưng họ vẫn luôn giữ trong mình sự lạc quan, sự vui vẻ trong bầu trời hòa bình. Trong tấm ảnh kỉ niệm dịp xã Trưng Trắc đón nhận danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân vì có thành tích đặc biệt xuất sắc trong kháng chiến chống thực dân Pháp, những nữ du kích năm xưa đều mặc áo nâu, quần lụa đen, trên ngực áo gắn bông hoa cùng tấm huân chương của mình. Chỉ vào người đứng thứ hai, từ phải sang, cụ Nhâm rạng rỡ bảo: “Đây là tôi. Cách tôi một người là chị Chu Thị Đậy. Chị Đậy hồi đó là Đội trưởng Đội nữ du kích”. Rồi cụ Nhâm chỉ vào từng người giới thiệu: “Đầu tiên là chị Khâm, tôi, rồi đến các chị: Chối, Đậy, Khái, Hát, Chức, Bổng, Sáu, Thiện và cuối cùng là chị Mọt. Nay có 5 người còn sống thôi”. Bức ảnh ấy tưởng chừng chỉ là một khung hình đơn giản lại gói ghém cả một thời thanh xuân chiến đấu, cả những ký ức mà chỉ người trong cuộc mới thực sự hiểu.
Lần tìm trong cuốn sách “Lịch sử Đảng bộ xã Trưng Trắc, giai đoạn 1930-1975”. Thì ra, từ tận tháng 10 năm 1946, nơi đây đã là một điểm nóng trong công cuộc chuẩn bị cho kháng chiến. Dân quân du kích được lập ra ở từng thôn, ai ai cũng hăng hái luyện tập. Đặc biệt là Đội nữ du kích Hoàng Ngân nơi quy tụ 24 cô gái trẻ, người thì tải thương, người gùi gạo, người thì lặng lẽ quan sát tình hình địch, đưa cán bộ qua Đường 5. Nhưng đừng tưởng họ “chỉ” làm hậu cần, họ cũng đã từng trực tiếp tham gia đánh trận!
Cụ Nhâm cười kể về lần đầu đánh phục kích: “Lúc đầu thì sợ lắm, nhưng khi mìn nổ cái đoàng, thấy tụi nó chạy như ong vỡ tổ thì tôi hết sợ luôn.” Trận sau, cả đội còn bắt sống được một tên lính Pháp.
Nhưng không phải lúc nào chiến tranh cũng chỉ có chiến công. Trong một trận đánh tháng 2-1954, chồng cụ là anh du kích Đỗ Văn Khoát đã hy sinh. Dù đau lòng, cụ vẫn tiếp tục chiến đấu đến cùng.
Đội nữ du kích Hoàng Ngân hoạt động đến khi miền Bắc được giải phóng, sau đó giải thể. Những cô du kích năm xưa trở lại cuộc sống bình dị, làm vợ, làm mẹ. Cụ Nhâm thì đi thêm bước nữa với anh Trần Văn Lừng cũng là một du kích và có 4 người con trưởng thành. Hình ảnh “cô gái” Chu Thị Nhâm trong bộ quần áo nâu, ánh mắt rắn rỏi trong bức ảnh đã trở thành một biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam "Giỏi việc nước, đảm việc nhà"
Dựa trên bài viết của tác giả NGUYỄN TRỌNG VĂN
Bình luận